Οι παθήσεις της μήτρας όπως λειτουργικές αιμορραγίες ή ανατομικές βλάβες (ινομυωματώδης ή αδενομυωσική μήτρα), συχνά οδηγούν σε κλινικές ενδείξεις αφαίρεσης της μήτρας. Η δευτεροπαθής δυσμηνόρροια λόγω παθήσεων της μήτρα, η αύξησης του μεγέθους και αιμορραγίες αυτής, η δευτεροπαθής δυσπαρεύνια λόγω ενδομητρίωσης ακόμη και τα αρχόμενα στάδια του καρκίνου του ενδομητρίου, αποτελούν κλινικά συμβάματα όπου ενδείκνυται η ενδοσκοπική αφαίρεση της μήτρας.
Συνήθως η επιλογή είναι η υφολική ή υπερτραχηλική υστερεκτομία (subtotal-supracervical) όπου διατηρείται ο τράχηλος με θετικά κλινικά στοιχεία για την στήριξη του πυελικού εδάφους αλλά και τη διατήρηση του οργασμού κατά τη σεξουαλική επαφή.
Αυτό βέβαια σε γυναίκες που δεν παρουσιάζουν σοβαρές δυσπλασίες από HPV(High grade SIL-CIN II-III)και δεν κινδυνεύουν από καρκίνο του τραχήλου.
Διαφορετικά με τη χρήση κατάλληλου χειριστή της μήτρας (manipulator) πραγματοποιείται ολική υστερεκτομία με αφαίρεση σώματος της μήτρας τελικά δια της κολπικής οδού.
Η διατήρηση ή όχι των ωοθηκών εξαρτάται από την ηλικία και τις απαιτήσεις των ασθενών. Σε νέες ασθενείς ≤45 ετών, οι ωοθήκες προσδίδουν ορμονική επάρκεια, συνεχίζοντας την απρόσκοπτη λειτουργία τους μετά την υστερεκτομία. Σπάνια εμφανίζουν μόνο λειτουργικές κύστες, λόγω απουσίας του οργάνου στόχου (μήτρα) που υποχωρούν τις πιο πολλές φορές άνευ θεραπείας.
Το σενάριο λοιπόν της μερικής λαπαροσκοπικής υστερεκτομίας (αφήνοντας πίσω τον τράχηλο και τις ωοθήκες) σε μια σχετικά νέα γυναίκα είναι το ιδανικό, δίδει τη λυτρώνει από τα προβλήματα της μήτρας (αιμορραγίες-ινομυώματα) ενώ αφήνει ανέπαφη την ορμονική και σεξουαλική της λειτουργία. Έτσι την επόμενη του χειρουργείου γυρίζει σπίτι της και σε λίγες ημέρες επαναποκτά τη φυσιολογική της δραστηριότητα.
Αντίθετα σε γυναίκες περιεμμηνοπαυσιακές, με ήδη πλημμελή λειτουργία των ωοθηκών καθώς και με ατομικό ή οικογενειακό αναμνηστικό κακοήθειας μαστού ή ωοθηκών, ίσως η ολική αφαίρεση της μήτρας μαζί με τα εξαρτήματα (σάλπιγγες, ωοθήκες), αποτελεί την καλύτερη επιλογή για το μέλλον της ασθενούς.
Η αφαίρεση της μήτρας γίνεται με τη χρήση ειδικού εργαλείου που ονομάζεται morcilator (τεμαχοποιητής) και το οποίο αφού συλλάβει το σώμα της μήτρας φέρει ειδικό μηχανισμό διατομής αυτής σε λωρίδες μέχρι ολικής εξαίρεσης της μάζας αυτής. Η πρόοδος της ιατρικής τεχνολογίας, μας εφοδιάζει με τεμαχοποιητές ισχυρότερους και μεγαλύτερης διαμέτρου με αποτέλεσμα η εξαίρεση της μήτρας να γίνεται ταχύτατα και με ασφάλεια.
